Glæpafyrirtæki.

Þetta fyrirtæki heldur enn skrá yfir þá sem fóru í gjaldþrot í kjölfar efnahagshrunsins 2008  sem bankarnir áttu stóran þátt í. Einstaklingar sem hafa komist á lappirnar aftur og klárað tveggja ára fyrningartíma eru enn skráðir þarna og upplýsingum miðlað til bankanna sem sparka viðstöðulaust í liggjandi fórnarlömb sín. Þá er hægt að koma fólki á vanskilaskrá vegna tilhæfulausra krafna. Stjórnvöld ættu að sjá sóma sinn í að banna þetta apparat og fangelsa hundana sem þar stjórna. Hvar er nú Persónuvernd?

Segja kröfu ASÍ og NS óskiljanlega

Athugasemdir

[Guðmundur Ásgeirsson, 7.4.2020 kl. 13:49]

Það er Lögbirtingarblaðið sem birtir auglýsingar um gjaldþrot, nauðungarsölur og fjárnám og dómstólar sem birta dóma þar sem er kveðið á um greiðsluskyldu. Almennt er ekki bannað að vinna með upplýsingar sem hafa verið gefnar út opinberlega. Creditinfo má miðla slíkum upplýsingum og nota við gerð lánshæfismats en bara í 4 ár og svo ekki lengur eftir það.

Skráning vanskila byggist oftast á því að hinn skráði hefur samþykkt í samningi t.d. um lán að vanskil á skuldbindingum hans megi skrá hjá Creditinfo.

Hinum skráða er alltaf tilkynnt með hálfsmánaðarfyrirvara um fyrirhugaða skráningu og veittur andmælaréttur, sem á að koma í veg fyrir tilhæfulausar skráningar. Sá andmælaréttur er svo áfram fyrir hendi eftir skráningu þannig að ef óréttmæt skráning ratar inn á skránna er hægt að láta eyða henni og líka ef krafan hefur verið greidd eða henni komið í skil.

Hvar er Persónuvernd? Á Rauðarárstíg 10, tilbúin að taka á móti kvörtunum frá öllum þeim sem telja á sér brotið með óréttmætum vanskilaskráningum.

Á að banna þetta? Samkvæmt lögum er skylt að gera lánshæfismat vegna neytendalána. Ef það yrði bannað væri ekki hægt að veita nein lán til neytenda. Vissulega mætti margt betur fara í þessari starfsemi en því miður er hún óhjákvæmileg. Þess vegna skiptir aðhald máli og það getum við veitt með því að tilkynna brot gegn reglum til Persónuverndar.

Þeir sem eru óklárir á réttarstöðu sinni gagnvart skráningum á vanskilaskrá geta leitað til Hagsmunasamtaka heimilanna eftir óháðri ráðgjöf.

[Örn Gunnlaugsson, 7.4.2020 kl. 16:07]

Nú ég hélt að hún byggi bara í póshólfi þar sem tæplega þarf mikið pláss utan um það sem ekkert er. En prinsinn á þá bara eftir að koma og vekja hana af Þyrnirósarsvefninum. Almenningur á ekki að þurfa sí og æ að vekja hin og þessi ríkisapparöt til vitundar um að sinna sínu. Ef einstaklingur hefur farið gegnum gjaldþrot og fyrningartíma er lokið þá á hann ekki að vera á svona skrá sem er miðlað til þeirra sem nota þær jafnfvel til að hefna sín á þeim sem lúffuðu ekki fyrirhafnarlaust fyrir þeim sem ollu hörmungunum hér 2008. Á hver einn og einasti sem svona er komið fyrir að þurfa að eyða tíma í að senda erindi í þetta puntudúkkuapparat ? Nei puntudúkkuapparatið ætti að hafa frumkvæði að því að stöðva þetta. Það er búið að gera henni viðvart um þetta en ég á ekki von á að neitt gerist þar, ekki frekar en hjá mörgum öðrum stofnunum sem virðast vera uppteknar við svefnrannsóknir? Aðili sem td. hefur verið skráður að honum forspurðum í frístundahúsafélag sem honum ber ekki lagaleg skylda til að vera í (þar sem hann er ekki í skipulögðu hverfi) hefur tæplega skrifað undir eitt eða neitt þess efnis að samþykkja skráningu hjá glæpafyrirtæki á því að hafa neitað að greiða aðild að félaginu sem hann vill ekki vera í ? Á hann svo bara standa í því án endurgjalds að fá bullið þurrkað út?

[Þorsteinn Siglaugsson, 7.4.2020 kl. 16:57]

Það skiptir einfaldlega máli fyrir alla sem veita lán, hvort sem það eru bankalán til einstaklinga eða fyrirtækja, lán á vörum út á krít eða lán af einhverjum öðrum toga, að vita hvort sá sem lánað er sé líklegur til að borga lánið til baka. Þess vegna skipta þessar upplýsingar máli. Væru þær ekki til staðar væri áhætta allra lánveitenda meiri, og vextir að jafnaði hærri, kröfur um ábyrgðarmenn og fasteignaveð meiri, greiðslufrestir fyrirtækja skemmri og meira um kröfur um staðgreiðslu. Upplýsingarnar koma því öllum til góða sem á annað borð hafa hug á því að standa í skilum með þær skuldbindingar sem þeir hafa gagnvart öðrum. En auðvitað kemur það þeim verr sem ekki ætla sér að greiða skuldir sínar, en eru bara sáttir við að það komi á endanum niður á öðru fólki.

[Guðmundur Ásgeirsson, 7.4.2020 kl. 19:22]

Örn. Creditinfo má ekki nota upplýsingar um vanskil eldri en 4 ára. Ef þú ert í einhverju veseni með óréttmætar skráningar ættirðu einfaldlega að mótmæla þeim og láta taka þær af skrá. Ef þú kannt það ekki eða veist ekki hvernig þú átt að snúa þér í slíku þá geturðu leitað eftir óháðri ráðgjöf hjá Hagsmunasamtökum heimilanna.

[Örn Gunnlaugsson, 7.4.2020 kl. 19:33]

Þorsteinn, ég er tiltölulega nýhættur fyrirtækjarekstri. Ekki var það mín upplifun að þeir sem væru svokallað fyrirmyndarfyrirtæki væri líklegra til heiðarlegrar hegðunnar en hinir. Þú sem rekstraraðili verður bara að byggja upp þitt truat sjálfur og á hinn bóginn ákveða hverjum þú ætlar a' treysta. Það er fáheyrður fíflagangur sem viðgengst hér að fólki sé neitað um fasteignalán á fyrsta veðrétti þar sem verið er að nota ca 25% af veðrými af því að viðkomandi fór í þrot fyrir meira en áratug og jafnvel af völdum hinna sömu. Þetta hefur því ekkert með það að gera hvort fólk ÆTLI að greiða skuldir sínar, húsið að veði og lánveitandi getur þá hirt það með nægt borð fyrir báru.

Guðmundur, takk fyrir ábendinguna, ég geri kannski atlögu að Creditinfo með þessar upplýsingar að vopni en þetta er vegna náins ættingja og hver veit nema ég kasti út neti í von um að finna prins fyrir Persónuvernd.

[Guðmundur Ásgeirsson, 7.4.2020 kl. 23:06]

Lánveitandinn ætti ekki að hafa upplýsingar um gjaldþrot fyrir meira en áratug síðan. Nema það sé sami bankinn og þurfti að afskrifa kröfur vegna þess gjaldþrots, þá er ekkert víst að hann sé búinn að "gleyma" því en þá er það vegna þess að hann hefur upplýsingar um það hjá sjálfum sér en ekki frá Creditinfo. Það sem maður gerir þá er að sækja um lán hjá einhverjum öðrum lánveitanda. Á 1. veðrétti og aðeins 25% veðsetningu er ansi skotheld trygging sem einhver lánveitandi hlýtur að taka gilda ef viðkomandi stenst greiðslumat.

[Örn Gunnlaugsson, 8.4.2020 kl. 00:08]

Guðmundur, í þessu tilviki var helst um að ræða skuld á Bolatolli við Innheimtustofnun sveitarfélaga og skattaskuldir viðkomandi þar sem áætlað var á hann vegna þess að hann hirti ekki um að skila framtali. Þannig að hér var ekki um að ræða skuld við neinn banka. En hverjum lánar maður ekki 25% af markaðsverði gegn fyrsta veðrétti ? Fjármálasnillar bankanna skilja þetta samt með einhverjum öðrum hætti, ég held satt að segja að þeir hljóti að hafa unun af því að sparka í þá sem minnst mega sín. Það kom ekki til greina að veita greiðslumatið, skilaboðin voru gefin símleiðis að viðkomandi fengi ekki greiðslumat vegna ljótrar sögu hjá Creditinfo á árum áður. Það kom þó ekki í veg fyrir að bankinn gerði kröfu um að fá greitt fyrir þetta greiðslumat sem var ekki veitt. Þar sem viðkomandi hafði breytt sínum lífsháttum greiddi hann þetta frekar en að lenda á vanskilaskrá. Rétt að það komi fram að um Arion banka er að ræða en það er svo sem ekki stór munur á kúk og skít.

[Þorsteinn Siglaugsson, 8.4.2020 kl. 00:46]

Mér finnst það óskaplegur aumingjaskapur þegar menn geta ekki hunskast til að greiða meðlög með eigin krógum og fara síðan að atast í þeim sem halda utan um vanskilaskráningar vegna afleiðinganna af því. Það er nú tæpast hægt að leggjast lægra. Svo ég segi það nú bara. Og ég á erfitt með að sjá að þeir "sem minnst mega sín" eigi 75% í einhverri fasteign. Veit ekki til þess að fólk sem er fátækt í alvörunni eigi það.

[Örn Gunnlaugsson, 8.4.2020 kl. 09:53]

Nei Þorsteinn. Þar erum við sammála, auðvitað eiga þeir sem eiga krógana, bæði þeim sem þeir gangast við og þeim sem þeir hirða ekki um að gangast ekki við að sjá þeim farborða og á þá við um báða foreldra. Ég sé ekki glóruna í því að skattgreiðendur beri ábyrgð á að annað fólk villist upp í rangar rekkjur með ófyrirséðum afleiðingum. Það hlýtur að vera samningur milli þeirra tveggja aðila, undir og ofan á hvaða aðila það leggst og ég sem skattgreiðandi hef aldrei skifað upp á afleiðingarnar sem ábyrgðarmaður. Þá er líka spurning hvort ákvörðunin um hvort króginn sé settur á skuli ekki liggja að jöfnu hjá báðum aðilum. Eins og þú hefur lesið í gegnum línur mínar þá tel é að fólk eigi sjálft að bera ábyrgð á sér en ekki alltaf að grenja í skattgreiðendum. Þeir sem minnst mega sín verða verst fyrir barðinu á bankamafíunni en ég var ekki sérstaklega að vísa til aðilans í þessu dæmi sem slíks. Sumir hafa getu til að klóra sig aftur upp úr lágnættinu sem þeir hafa oftar en ekki komið sér sjálfir í en aðrir leggjast bara flatir og gráta áfram. Um áratug eftir að þessi aðili fór í gegnum gjaldþrot fékk hann greiddan arf (heppinn að einhver nákominn honum dó?). Þá fékk hann stuðning frá ættingjum til að festa kaup á lítilli fasteign, hvergi hef ég fullyrt að eignarhlutur viðkomandi sé 75%. Það er ýmislegt sem þú hefur skoðun á án þess að hafa lesið rétt úr efnistökunum mínum. Vanskilaskrá á kannski rétt á sér í nútímanum en ekki fortíðinni sem samfélagið hefur sett reglur um að lögð skuli að baki. 

[Þorsteinn Siglaugsson, 8.4.2020 kl. 10:37]

Ja, eins og Guðmundur bendir á, þá fara menn af þessari skrá aftur eftir fjögur ár. Ég gerði ráð fyrir að eignarhluturinn væri 75% fyrst veðsetningin átti að vera 25%. Erfitt að lesa annað út úr þessu.

[Örn Gunnlaugsson, 8.4.2020 kl. 11:06]

Kannski kom eignarhaldið ekki alveg skýrt fram hjá mér. Veðsetninginn sem bankanum bauðst á fyrsta veðrétti var tæp 25% á fyrsta veðrétti, hitt kom frá arfi og skyldmennum. Að endanum kom 25% frá mér enda hverjum er ekki hægt að lána með 25% af markaðsvirði fasteignar á fyrsta veðrétti í eigninni ? Sá aðili mætti vera á öllum vanskilaskrám veraldar en lánið er samt margskothelt. Þetta er meira en belti og axlabönd, þetta er eiginlega bara geimbúningur með margra laga skotheldum glerhjúp. En viðkomandi er enn á skránni hjá Creditinfo þrátt fyrir skiptalok fyrir tæpum áratug. Þá er Creditinfo að brjóta lög en ég hef engan aðgang að þeirra gögnum, til þess höfum við eitthvert Þyrnirósarapparat sem skattgreiðendur bera kostnað af. Bankarnir eru sniðugir, senda ekkert skriflegt nema umsóknina heldur slá þeir á þráðinn og einstaklingar eru ekkert almennt að taka upp símtöl sem þeim berast. Glæponarnir í bönkunum kunna klækina við að láta ekki hanka sig. En samt er ótrúlegt hvað þeir geta stundum verið vitlausir eins og þetta dæmi sýnir.

[Guðmundur Ásgeirsson, 8.4.2020 kl. 12:19]

Örn, ég bendi þér á "mínar síður" Creditinfo: Mitt Creditinfo

Þar getur hver sem er innskráð sig og skoðað sína stöðu á vanskilaskrá og hvaða skráningar eru að hafa neikvæð áhrif á lánshæfismat. Komi í ljós skráningar sem eiga ekki rétt á sér er hægt að mótmæla þeim og krefjast þess að þær verði afskráðar. Ég þekki mörg dæmi um að með þessari einföldu aðgerð hafi lánshæfismat batnað, jafnvel um nokkra flokka í einni svipan.

Rétt er að vara við því að samþykkja "notkun viðbótarupplýsinga" um vöktun og uppflettingar í "mínu Creditinfo", sem hefur yfirleitt neikvæð áhrif á lánshæfismatið fremur en jákvæð.

Ef þinn maður er með 10 ára gamalt gjaldþrot inn á vanskilaskrá sinni mæli ég með því að hann nýti sér "Mitt Creditinfo" til að afskrá það og leiðrétta lánshæfismatið.

Hægt er að fá óháða ráðgjöf og aðstoð við þetta hjá Hagsmunasamtökum heimilanna.

[Örn Gunnlaugsson, 8.4.2020 kl. 12:58]

Takk fyrir þetta Guðmundur. Ég kíki á þetta með mínum skjólstæðingi. En ef svona upplýsingar eru enn inni hjá Creditinfo er það þá ekki lögbrot sem þeir verða að svara fyrir ?